Gezondheidsweetjes over noten

Noten

Noten leveren o.a. ijzer, vitamine E en vitamine B1. Het zijn goede vegetarische keuzes. 
In noten zit veel onverzadigd vet. Het eten van ongezouten noten beschermt u tegen hart- en vaatziekten. Het eten van ongezouten noten verlaagt bovendien het LDL-cholesterol. 
Vanwege deze positieve effecten staan ongezouten noten in de Schijf van Vijf. Het advies is om elke dag wat ongezouten noten te eten. 

Hoe groeien noten?

Weet u eigenlijk hoe een noot groeit?

Alle noten groeien in een soort van vrucht. De ene nooit groeit in een enkele vrucht en andere groeien juist in clusters. De pistachenoot(vrucht) groeien in clusters aan de bomen. De kleur van de vruchten veranderen vaak als de noten geoogst kunnen worden. In elke vrucht begeeft zich maar één noot (behalve de paranoot)! En die noten zitten dan ook nog weer in een houten dop. De enige noot die verkocht wordt in dop is de pistache noot, tegenwoordig worden pistachenoten ook al gepeld verkocht. 

De paranoot groeit voornamelijk in het Amazone gebied. Ze groeien aan de Bertholletia excelsa bomen, deze bomen kunnen tot wel 50 meter hoog worden. Het is dan ook afwachten voordat de boom zijn vrucht laat vallen. Die worden allemaal met de hand opgeraapt, omdat er geen machines aan te pas kunne komen.  Deze vruchten wegen tot wel 2 kg per stuk. In elke vrucht kunnen zo 10 tot 20 paranoten zitten. 

Elke noot moet per stuk gedopt worden, vandaar dat de arbeidsintensiviteit van de oogst van noten heel hoog is. Bij macadamia's bijvoorbeeld zit een hele harde dop (een beetje vergelikjbaar met een kokosnoot). Om één macadamianoot te kunnen doppen moet er een druk op komen van 20+ kg voordat de dop openbreekt. 

Pinda's vallen niet onder de noemer 'noten'. Een pinda is een peulvrucht. De pindaplant groeit wel boven de grond, echter de pinda's zelf groeien onder de grond. Vandaar dat een pinda ongebrand niet lekker is. 

Ongebrand, gebrand en geroosterd

Er bestaan ongebrande noten, gebrande noten en geroosterde noten.

• Ongebrande noten (rauw) zijn niet bewerkt en bevatten alleen de eigen aanwezige voedingsstoffen. Noten die sowieso nooit gebrand worden aangeboden zijn walnoten en paranoten.
• Gebrande noten zijn noten die zijn gefrituurd in olie. Doordat de noten op hoge temperatuur zijn gebrand, bevatten deze noten iets minder vitamines en mineralen dan de ongebrande rauwe variant. Voor hun gezondheidswaarde maakt dat niet veel uit. Omdat noten al veel gezonde onverzadigde vetten bevatten, nemen ze vrijwel geen olie meer op. Gebrande noten bevatten daarom ongeveer evenveel vet als rauwe noten.
  Geroosterde noten zijn met droge lucht geroosterd. Hier is geen olie aan te pas gekomen.

Gezondheidseffecten

Noten leveren belangrijke vitamines en mineralen zoals vitamine B1, vitamine E en ijzer. Verder leveren ze veel onverzadigd vet. Het zijn goede vegetarische keuzes. 

Noten beschermen tegen hart- en vaatziekten

Er zijn sterke aanwijzingen dat het eten van ongezouten noten beschermend werkt tegen hart- en vaatziekten. Het dagelijks gebruik van ongezouten noten per dag lijkt samen te hangen met een ongeveer 30% lager risico op bepaalde hartziekten. Het eten van ongezouten noten zorgt bovendien voor een lager LDL-cholesterolgehalte. LDL-cholesterol is niet goed voor de bloedvaten. Lees meer over cholesterol.

Deze effecten komen waarschijnlijk doordat er veel onverzadigd vet in noten zit. Van onverzadigd vet is het bekend dat ze het LDL-cholesterol verlaagt. Mogelijk zijn ook andere stoffen in noten verantwoordelijk voor de positieve effecten.

Voedingsadvies

Het advies is om elke dag ongezouten noten te eten vanwege de positieve effecten op de gezondheid. Alle ongezouten noten en pinda's zijn goed voor je. Dus ongebrand, gebrand en geroosterd. Ook notenpasta en pindakaas van 100% noten of 100% pinda telt mee bij noten.

Voor de meeste volwassenen geldt het advies om een handje ongezouten noten per dag te eten. Lees meer over noten en vul de Schijf van Vijf voor jou voor een voedingsadvies op maat. 

Duurzaamheidsaspecten

Noten eten in plaats van vlees is beter voor het milieu. De klimaatbelasting en het energiegebruik van noten zijn gunstiger dan van vlees en vergelijkbaar met ei. Het watergebruik van noten is wel wat hoog, maar per portie lager dan bij vlees. Kastanjes, pinda’s, walnoten en hazelnoten zijn de meest duurzame soorten noten.

Bron:  www.voedingscentrum.nl